Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO), işsizliğin ciddi bir tehdit haline geldiği bir ortamda asgari ücretin ödenemez seviyelere yükseltilmesinin, işletmeler için öldürücü olurken çalışanlara da büyük ölçüde zarar vereceği görüşünü belirterek “asgari ücret saptanırken istihdamı korumak ve işletmeleri açık tutmak gerektiğinin de mutlaka dikkate alınmasını” istedi.

Ticaret Odası’ndan yapılan asgari ücretle ilgili yazılı açıklamada, “Salgının ve döviz kurundaki dalgalanmanın etkisinde kalan Kıbrıs Türk ekonomisinin canlandırılması için hiçbir önlem alınmazken gündeme gelen yeni asgari ücret tartışmaları tarafımızdan dikkatle izlenmektedir” denildi.

Asgari ücretin, emeği ile geçinenleri etkilediği kadar, bu insanlara ekmek kapısı olan işletmeleri de doğrudan etkilediğine işaret edilen açıklamada, “Salgın ve döviz kurlarındaki dalgalanma da işletmelerimizi etkilemiş ve yaptıkları harcamaları karşılayamaz duruma düşürmüştür. Tam da bu günlerde, asgari ücretin ödenemez seviyelere yükseltilmesi ve hayat pahalılığı oranından çok daha yüksek bir asgari ücret artışının gündeme getirilmesi kabul edilemez” denildi.

Ticaret Odası açıklamasındai İstatistik Kurumu tarafından yıllık yüzde 46 olarak açıklanan hayat pahalılığına karşılık, asgari ücretin Şubat 2021’e göre yüzde 59 oranında yükseltilmek istenmesinin kriz döneminde reel bir artış sağlanması anlamına geldiği kaydedilerek şu görüşlere yer verildi:

“Kaldı ki, işletmelerimizin düşen cirolarına karşılık, artan sabit giderler ve faiz giderleri altında ezilmekte olduğu da herkesin malumudur ve işletmelerimizin bu yükleri karşılayacak gücü olmadığı açıktır. Zaten bu sorunlar istihdam kapasitesinin daralmasına neden olmuş, KKTC’de özel sektörde sosyal sigortalı olarak çalışan ücretli sayısı 2020 yılının Ocak ayına göre %30 oranında azalırken, 2021 yılında işsizlik ödeneği alanların sayısı %13 oranında artmıştır. İşsizliğin ciddi bir tehdit haline geldiği böyle bir ortamda asgari ücretin ödenemez seviyelere yükseltilmesi, işletmeler için öldürücü olurken çalışanlara da büyük ölçüde zarar verecektir.

Asgari ücret saptanırken istihdamı korumak ve işletmeleri açık tutmak gerektiği de mutlaka dikkate alınmalıdır. Ekonomik dengeler bu kadar bozulmuş ve ekonominin geleceği bu kadar belirsiz hale gelmişken işletmelerin yaşamasını tehlikeye atmak emeğini satarak geçinenlere vurulacak en büyük darbe olacaktır. Çalışanların işsizlik girdabına itilmesi ise, ekonomik çarkların daha yavaş dönmesine, işletmelerin daha da küçülmesine ve devletin vergi kaybına uğramasına neden olarak bir ‘yıkım girdabı’ oluşturacak, Kıbrıs Türk halkı ciddi bir felaketle karşı karşıya kalacaktır.”

Açıklamaya, Sosyal Sigortalar Dairesi verilerinden bazı tablolar da eklendi.

2021 yılının Kasım ayında Ücretli sayısı

Tablo 1: Asgari Ücret Değişimi, İşverene Maliyeti ve Sosyal Sigorta Prim Desteği

*: 1 Ocak 2022 itibariyle brüt asgari ücretin 7,000 TL olması varsayımı

**: İşyeri risk sınıfına göre %24’e kadar yükselmektedir

Tablo 2: Hayat Pahalılığı ve Asgari Ücret Artışı

Tablo 3: Sosyal Sigortalara Kayıtlı Özel Sektörede Ücretli Olarak Çalışan Sayısı

Kaynak: Sosyal Sigortalar Dairesi, 30 Aralık 2021

*: Kasım 2021 verisi 5 Ocak 2022 tarhinde alınmıştır.

Tablo 4: İşsizlik Ödeneği Alan Kişi Sayısı

Kaynak: Sosyal Sigortalar Dairesi, 30 Aralık 2021